KABLO NEDİR?

Bir noktadaki devre elemanından diğer bir devre elemanına elektrik akımını sağlayan, üzeri yalıtkan madde ile kaplı iletken tellerdir. Kablolar iki kısımdan oluşmaktadır. Biri İletim diğeri Yalıtım. İletim kablonun iç kısımından bulunan alimünyum yada bakır  iletken tellere verilen isimdir. Yalıtım ise iletimi sağlayan telleri saran lastik, termolastik, plastik ve kağıtlardır.

KABLO ÇEŞİTLERİ NELERDİR?

Kablolar Sinyal kabloları ve Enerji kabloları olmak üzere iki kategoriye ayrılır.

SİNYAL KABLOLARI: 

Sinyal kabloları elektriksel işaret (sinyal) taşırlar. Sinyal kablolarının ENERJİ iletim yapan kablolar ile aynı kablo kanalında veya kablo tavasında (kablo tavası kabooların taşınması ve yoğun kabloların düzgün bir şekilde durmasını sağlayan sistemlerdir) döşenmesi kesinlikle YANLIŞTIR. Enerji kablolarından geçen akımın sinyal kablolarını indüklemesi sonucu sinyalde bozulmalar ve arızalar oluşturabilir.

ENERJİ KABLOLARI:

İki elektriksel cihazı elektriksel olarak birbirine bağlayan, elektrik enerjisini ileten, yalıtılmış bir veya birkaç damardan oluşan elektrik malzemelerine enerji kablosu denir. Kablonun iletkeni burulmuş bakır veya alimünyum tellerden yapılmaktadır. Günümüzde en çok kullanılan enerji kablosu bakır telli kablolardır. Kimyasal etkenlere karşı dayanaklıdır. Su emmeyen, geçirmeyen dış kılıfları oldukları için her türlü ortamlarda kullanılabilirler.

ÖZELLİKLERİNE GÖRE KABLO ÇEŞİTLERİ NELERDİR?

YAPILARINA GÖRE ENERJİ KABLOLARI 2 ÇEŞİDE AYRILIR. BUNLAR;

• BAKIR İLETKENLİ ENERJİ KABLOLARI: Bakır maddesi içinde bulunan kabloların diğer  kablolara göre daha sıkı olması ve daha yumuşak olması sebebiyle iyi bir enerji kablosudur. Bakır kablolar evlerdeki elektrik hatlarından elektrik direklerine kadar birçok yerde kullanılır.
• ALÜMİNYUM İLETKENLİ ENERJİ KABLOLARI: Voltajın az olması ve ısınmanın engellenmesi için bazı kullanım  alanlarında tercih edilen kablo enerji kablosudur. Alüminyum kablolar bakır kablolara göre daha fazla dayanıksız olduğu için çok fazla tercih edilmezler.

YALITKANLIK ÖZELLİĞİNE GÖRE ENERJİ KABLOLARI 3 ÇEŞİTTİR. BUNLAR;

• TERMOPLASTİK YALITKANLI ENERJİ KABLOLARI: Termoplastik yalıtkanlı kablolar çok yüksek ısılara dayanıklı plastik malzemeden üsretildikleri için iletkenin aşırı ısınmalarına rağmen rahat bir şekilde dayanır.
• TERMOSET YALITKANLI KABLOLAR: Bu kablolarda yüksek ısıya dayanaklı enerji kablolarıdır. Fakat maliyeti yüksek olduğu için fazla tercih edilmemektedir.
•  HFFR YALITKANLI ENERJİ KABLOLARI: Bu enerji kablosu çeşidi yangına dayanıklı üretildikleri için okullarda, oteller gibi toplu yerlerde tercih edilmektedir. Maliyeti yüksek olmasına rağmen bazı alanlar için kullanımı gereklidir. Bu kablo çeşidi çevreye zararlı değildir ve zehirli gazla yaymamaktadır.

KABLOLARIN GÖREVLERİ NELERDİR?

• Alçak gerilim ve yüksek gerilim kablo uçlarının nemden, tozdan etkilenmesini sağlar.
•  Elektrik alanının kontrol altına alınması ile kısa devre zorlanmalarına karşı direnç göstermesini sağlar.
• Elektriği iletir.İki elektrik cihazını birbirine bağlar.

KABLO YAŞLANMASI NEDİR?

Kablo yaşlanması, kablonun eskimesi veya yıpranmasıdır. Her maddenin belirli bir kullanım ömrü vardır. Kablolarında üretildiği maddelerin kullanım ömürler bittikçe kablolarda yaşlanma söz konusu olur.

KABLO YAŞLANMASI NEDENLERİ NELERDİR?

Kablo yaşlanmasına etki eden 4 faktör vardır. Bunlar;

1. ELEKTRİKSEL FAKTÖRLER:Kabloların iletken kısmında elektrik enerjisinin iletimi sırasında oluşan boşalmalar, ağaçlanma, sıcaklık artışı ve reaktif akım gibi etkiler kablo yaşlanmasına elektriksel açıdan sebep olan nedenlerdendir.
2. ÇEVRESEL FAKTÖRLER: Kabloların bulunduğu ortamların sıcaklığı, kabloların geçtiği yerlerdeki basınç etkisi, kablonun kullanıldığın yerindeki toprak veya havanın nem oranı çevresel faktörlerin sebeblerinden biridir.
3. ISIL ETKENLER:Isıl etkenler sıcaklığın etkisiyle kablonun yalıtkan kısmında oluşan bozulmalardır. Bu bozulmalar fiziksel veya kimyasal olarak ortaya çıkar. Yalıtkan kılıfın ısıdan dolayı genleşmesi gibi olaylar örnek verilebilir.
4. MEKANİK ETKENLER:Kabloya dışardan gelen veya kabloya temasın gerçekleşmesi ile oluşan zararlardır. Kabloya kesici aletin temas etmesi, kir birikmesi, kablonun aşındırılması mekanik etkenlere örnektir.