İşletim sistemi bilgisayardaki yazılım kaynaklarını yürüten, tüm program ve verileri içeren, bilgisayar donanım kaynaklarını yöneten,çeşitli, uygulama kaynakları için yaygın kullanım sağlayan, kullanıcı ile bilgisayar arasındaki iletişimi sağlayan yazılımdır. İngilizce karşılığı operating system (O.S) dir.
Bilgisayarın açma(power) tuşuna basmamızla beraber anakartın üzerindeki ROM yongasında bulunan küçük bir yazılım çalışmaya geçer. Ekran görüntüsü geldiği andan itibaren sistemde bulunan uygulamaları teker teker açmaya başlar. Uygulamaların açılması işlemi sona erdikten sonra bilgisayar işlem yapmaya hazırdır.
Telefonlarda kullanılan bilinen işletim sistemleri Android, IOS, Blackberry işletim sistemleridir.
Android bilgisayarlardaki işletim sistemlerinin(mac, windows,ubuntu) telefonlarda kullanılan ismidir. Telefonlardaki en yaygun işletim sistemidir. Bunun en önemli sebeblerinden birisi GOOGLE firması tarafından üretilmiş olmasıdır. Açık kaynak kodlu olmasına rağmen google tarafından çoğu kısmı kapalı tutulmaktadır. Android işletim sistemi tabletlerdede kullanılmasının yanında, linux işletim sistemi çekirdeği kullanılmıştır. Android işletim sisteminin bir diğer özelliği uygulamaları ücretsiz olarak kullanma hakkı vermesidir. Android işletim sistemi 5 bölümden oluşmaktadır. Bunlar;
Apple’ın, Iphone için geliştirdiği daha sonradan İpod Touch ve İpad’de de kullanılan mobil işletim sistemidir. İos işletim sistemi Apple’ın mobil cihazlarından başka sistemde çalışmaz.Kapalı bir sistem olduğundan dış saldırılara karşı daha güvenlidir.. İos kullanılan cihazlara dosya aktarımı yaparken bir yazılım kullanması sebebiyle (İTUNES) güvenli bir ortam hazırlamaktadır. Pratik ve kullanışlı bir arayüze sahiptir.
Blackberry işletim sistemi Java tabanlı Blackberry marka telefonlarda kullanılan bir sistemdir. İlk sürümü 1999 yılında ortaya çıkan bu sistemin 7 ana sürümü bulunmaktadır. Blackberry’nin en çok diiakt çeken özelliklerinden birisi de QWERTY klavye sistemidir. Blackberry’nin uygulama mağazasından 70.000 kadar uygulama bulunmaktadır.
Bilgisayarlarda kullanılan en yaygın işletim sistemleri Microsoft Windows, Mac OS X, LİNUX, Android ve İOS işletim sistemleridir. Bunun yanında diğer işletim sistemleri Amigo işletim sistemi, Chromium işletim sistemi, MS Dos işletim sistemi, Plan 9 işletim sistemi, Pardus işletim sistemleride vardır.
Windows Microsoft’un geliştirdiği kişisel bilgisayarlar en yaygın olarak kullanılan işletim sistemidir. İlk kez Windows 1983′ te beta sürümü beta sürümünü çıkardı. Windows NT çekirdeği üzerine kuruludur. Grafik arayüzler (pencereler), görsel iletiler yardımıyla programları çalıştırma, komut verme gibi işlemleri fareW(mouse) veya klavyeden veri girişi yaparak gerçekleştirebilme kolaylığı sağlayan bir işletim sistemidir. Windows’ta aynı anda birçok programla çalışmak mümkündür.
Linux açık kaynak kodlu (open source), ücretsiz bir işletim sistemidir. Linux’ un ilk geliştirildiği zamanlarda açık kaynak kodlu olması ve ücretsiz dağıtım olmasından dolayı kullanıcılar tarafından tekrar tekrar programlanabilen bir sistemdir. Linux programı bilgisayarınızda bir çok programı aynı anda çalıştırmanıza rağmen sorunsuz ve takılmadan çalışır. Linux bu sebebiyle çokca tercih ediliyor.
İşletim sistemi bilgisayarlarda, tabletlerde, video ve oyun konsollarında, telefonlarda, web sunucularında, arabalarda, beyaz eşyalarda hatta kol saatlerinde bulunur.